Kolonoskopia - badanie jelita grubego

Jeśli stale cierpisz na zaparcia lub ciągle męczą cię biegunki, a lekarz nie potrafi wyjaśnić ich przyczyny, może skierować na badanie jelita grubego zwane kolonoskopią.

Celem kolonoskopii jest uchwycenie zmian na powierzchni błony śluzowej wyściełającej jelito grube. Badanie to jest niezastąpione, gdy trzeba zlokalizować krwawienie czy polip lub sprawdzić stan śluzówki w przypadkach wrzodziejącego jelita grubego - choroby, która wiąże się z niebezpieczeństwem rozwoju nowotworu. Kolonoskopię można wykonać zarówno dziecku, jak i osobie w podeszłym wieku. Poddawane są jej nawet kobiety w pierwszym trymestrze ciąży. Skierowanie wydaje lekarz pierwszego kontaktu lub prowadzący pacjenta gastrolog. Przed badaniem trzeba jak najlepiej oczyścić jelito grube z zalegającej w nim masy kałowej. Bez względu na to, jaką metodę ci zaleci lekarz, pamiętaj, że jej skuteczność zależy nie tylko od zastosowanych środków przeczyszczających, ale i od ilości wypitych płynów. Im więcej ich przyjmiesz, tym luźniejszy będzie stolec i łatwiej go będzie usunąć. Picie jest konieczne także dlatego, że w trakcie wypróżnienia może dojść do odwodnienia organizmu, zwłaszcza u starszych osób. Do badania zazwyczaj przygotowujesz się w domu. Tylko w przypadku osób z ciężkimi schorzeniami ogólnymi, np. cukrzycą czy chorobami układu krążenia, specjaliści radzą krótki pobyt w szpitalu. Lekarz zaleca zwykle jedną z dwóch metod oczyszczania jelita grubego: Tradycyjna - polega na ścisłej, trwającej trzy doby diecie bezresztkowej (tzn. bez błonnika, warzyw i owoców). Jest łagodna i nie obciąża organizmu, dlatego nadaje się dla osób starszych lub przewlekle chorych. Musisz pić bardzo duże ilości płynów (co najmniej 3 litry) - herbatek owocowych i ziołowych, klarownych soków oraz bulionu. Jeść możesz jedynie galaretki owocowe. Zażywasz także małe dawki lekkich środków przeczyszczających (np. preparaty ziołowe z liściem senesu). W wieczór poprzedzający badanie dodatkowo musisz przyjąć ok. 3 łyżek stołowych płynnej parafiny lub oleju rycynowego. Bezpośrednio przed zabiegiem wykonuje się serię lewatyw z ok. 1 litra wody lub gotowych środków przeznaczonych do tego celu, np. enemy. Trzeba je powtarzać tak długo, aż wydalana woda stanie się „czysta". 24-godzinna - w takim cyklu oczyszczania przez dobę przed zabiegiem przyjmujesz wyłącznie płyny. Metodę tę stosuje się u ludzi młodych i zdrowych, ponieważ konieczne jest zastosowanie rano i wieczorem środków silnie przeczyszczających. Ostatnim etapem jest również lewatywa, która kończy się wtedy, gdy z wnętrza jelita nie wydobywają się już żadne zanieczyszczenia. Zabieg kolonoskopii może być w niewielkim stopniu bolesny, choć zazwyczaj jest to raczej dyskomfort związany z wtłaczaniem dużych ilości powietrza do jelita. Niewielki ból może być wywoływany przez samo przesuwanie się endoskopu wewnątrz jelita. Pół godziny przed zabiegiem lekarz podaje ci środki uspokajające i przeciwbólowe, abyś rozluźniła się i nie odczuwała dolegliwości. Rozbierasz się od pasa w dół i układasz na plecach lub lewym boku. W trakcie badania lekarz wsuwa rurkę kolonoskopu poprzez odbyt, odbytnicę i esicę aż do jelita grubego. Dzięki temu może obserwować zarówno początkowy, jak i końcowy odcinek jelita. Miniaturowa kamera umieszczona na końcu rurki kolonoskopu przekazuje obraz do monitora, na którym lekarz obserwuje wnętrze narządu w powiększeniu. Całe badanie trwa kilkanaście minut. Podczas zabiegu nie powinnaś wstrzymywać gazów, ponieważ grozi to kolką jelitową. Lekarz może poprosić cię, żebyś w trakcie badania zmieniła pozycję. Pozwoli mu to na lepsze manipulowanie kolonoskopem.Po zabiegu przez kilka godzin musisz odpoczywać. Aby jak najszybciej pozbyć się wzdęcia i uniknąć dolegliwości bólowych, nie powinnaś wstrzymywać gazów. Kolonoskopię można powtarzać wielokrotnie w krótkich odstępach. Jest bezpieczna, a jeśli zdarzają się powikłania, to zazwyczaj niewielkie krwawienia, które nie wymagają dalszego leczenia. Wynik badania poznajesz na bieżąco w trakcie zabiegu, otrzymuje go także w formie opisu.

Pokrewne analizy
Anoskopia - wziernikowanie kanału odbytu i końcówki odbytnicy.
Rektoskopia - wziernikowanie odbytnicy.
Rektoromanoskopia - rektoskopia poszerzona o badanie końcowego odcinka esicy (dolny odcinek jelita grubego tuż przed odbytnicą).
Sigmoidoskopia - wziernikowanie końcowego odcinka jelita grubego wraz z esicą.